Temat IV: Pojednawcza moc sakramentów

 ks.B. Witkowski cpps                                                                                                                                       Swarzewo

                        Temat IV rok formacyjny WKC 2013/14        

                       Pojednawcza moc sakramentów

Cel człowieka?

1. Zintegrowanie na płaszczyźnie ludzkiej. To rozwój osobowości w sferze fizycznej i psychicznej(wychowanie).

a. Wychowanie do bycia człowiekiem.

„ Wychowanie zdąża do kształtowania osoby ludzkiej w kierunku jej celu ostatecznego, a równocześnie dla dobra społeczności, których człowiek jest członkiem… do harmonijnego rozwijania wrodzonych właściwości fizycznych, moralnych i intelektualnych, do zdobywania stopniowo coraz doskonalszego zmysłu odpowiedzialności… i osiąganiu prawdziwej wolności”(DWCH 1).

2. Zintegrowanie na płaszczyźnie duchowej. To rozwój cnót ku świętości, ku celowi ostatecznemu.

a. Wychowanie do bycia świętym.

„Celem wychowania chrześcijańskiego jest współdziałanie człowieka z łaską nad urobieniem doskonałego chrześcijanin… naśladującego Chrystusa i żyjącego Jego mocą sakramentalną. Prawda o grzechu pierworodnym uzasadnia bliżej ten cel, wskazując rozdarcie w naturze ludzkiej, skłócenie jej namiętności, osłabienie rozumu i skłonności do złego. Łaska więc Chrystusa leczy zranioną naturę człowieka, a konieczna z nią współpraca uświęca i udoskonala człowieka”. (II Synod Plenarny, Teksty robocze, Pallotinum, Poznań-Warszawa 1991. s. 211)

3. Czy jest możliwe osiągnąć taką integrację tylko po ludzku, bez pomocy Boga, bez Jego Łaski, bez współpracy z innymi?

Rodzice pierwszymi wychowawcami:

„A zatem ci wszyscy, którzy w społeczeństwie stoją na czele szkolnictwa, nie powinni nigdy zapomnieć, że rodzice zostali ustanowieni przez samego Boga pierwszymi i głównymi wychowawcami dzieci, i że ich prawo jest niezbywalne”. (FC 36-40).

„Rodzice, ponieważ dali życie dzieciom, w najwyższym stopniu są obowiązani do wychowania potomstwa i dlatego muszą być uznani za pierwszych i głównych jego wychowawców (DWCH 3).

Współpraca ze szkołą:

„Jednakże dopełnieniem praw rodziców jest spoczywająca na nich poważna powinność głębokiego zaangażowania się w nawiązanie serdecznego i czynnego kontaktu z nauczycielami i kierownictwem szkoły(FC 36-40).

Rola Kościoła:

„Rodzina potrzebuje również szczególnej pomocy duszpasterzy, którym nie wolno zapomnieć, że rodzice mają nienaruszalne prawo do powierzenia dzieci wspólnocie kościelnej”(FC 36-40).

4.Wszystkie Sakramenty jednają nas z Bogiem, drugim człowiekiem, z samym sobą i ze światem.

Omawiamy szczególnie :Sakrament: Pokuty i Pojednania, Eucharystii, Chorych.

4.1 Praca w grupach nad tekstem:

4.2 Łaska uśw. udzielana w innych Sakramentach np. bierzmowania, Kapłaństwa, Małżeństwa...

Wnioski:

W pełni zintegrowany człowiek to człowiek trójwymiarowy, ciało, dusza i duch. Człowiek to nie tylko ciało, czy psychika, ale i też strona duchowa człowieka, która pomaga mu zjednoczyć się z samym Bogiem na modlitwie. Wychowanie scala człowieka na płaszczyźnie fizycznej i osobowościowej a sakramenty scalają człowieka wewnątrz siebie, z Bogiem i z drugim człowiekiem, mają moc pojednawczą. „Beze mnie nic nie możecie uczynić”(Por. J 15,5), tzn.  bez wsparcia od strony Boga, bez Jego Łaski.

Praca w grupach nad tekstem:

Grupa I.

Sakrament Pokuty i Pojednania a moc pojednawcza wg Katechizmu Kościoła Katolickiego(KKK)

1484 "Indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie stanowią jedyny zwyczajny sposób, przez który wierni dostępują pojednania z Bogiem i Kościołem, chyba że zwalnia ich od tego niemożliwość fizyczna lub moralna" ⁸⁰ . Jest to uzasadnione, gdyż Chrystus działa w każdym sakramencie; zwraca się osobiście do każdego grzesznika: "Synu, odpuszczają ci się twoje grzechy" (Mk 2, 5); On jest lekarzem pochylającym się nad każdym chorym, który Go potrzebuje ⁸¹ , by zostać uzdrowionym; podnosi każdego i na nowo włącza do komunii braterskiej. Dlatego spowiedź osobista jest najbardziej wymowną formą pojednania z Bogiem i Kościołem.

1488 W świetle wiary nie ma większego zła niż grzech i nic innego nie powoduje gorszych skutków dla samych grzeszników, dla Kościoła i dla całego świata.
1489 Powrót do komunii z Bogiem, która została utracona przez grzech, rodzi się z łaski Boga pełnego miłosierdzia i troszczącego się o zbawienie ludzi. Trzeba prosić o ten cenny dar dla siebie i dla innych.
1491 Sakrament pokuty składa się z trzech aktów penitenta oraz z rozgrzeszenia kapłana. Aktami penitenta są: żal za grzechy, spowiedź lub ujawnienie grzechów przed kapłanem oraz postanowienie wypełnienia zadośćuczynienia i czynów pokutnych.
1496 Skutki duchowe sakramentu pokuty są następujące:
- pojednanie z Bogiem, przez które penitent odzyskuje łaskę;
- pojednanie z Kościołem;
- darowanie kary wiecznej spowodowanej przez grzechy śmiertelne;
- darowanie, przynajmniej częściowe, kar doczesnych, będących skutkiem grzechu;
- pokój i pogoda sumienia oraz pociecha duchowa;
- wzrost sił duchowych do walki, jaką musi prowadzić chrześcijanin.

4.1 Odpowiedź na pytanie: Czy grzech jest  przeszkodą w zintegrowaniu człowieka?

-co to jest grzech?  Potrzeba go oddać Bogu przez nawrócenie i Sakrament Pokuty ,a  skutki jego poddać pod działanie Łaski uświecającej, która uzdrawia.

4.2  Czy w integrowaniu człowieka na płaszczyźnie ludzkiej i duchowej jest przeszkodą brak wytrwałości? (brak siły wewnętrznej, motywacji, odwagi, wierności postanowieniom i decyzją  w codzienności tzw. lenistwo fizyczne i duchowe).

-Jak wytrwać w dobrym i prawym sumieniu?

-Rachunek sumienia i rachunek w sumieniu? (Czy moje sumienie jest prawidłowo formowane? Można zgodnie z własnym sumieniem mordować dzieci w obozach koncentracyjnych, dokonywać aborcji, selekcji eugenicznej np. przez In-vitro, kraść używać środki antykoncepcyjne itp.)

-Czy moje sumienie kształtuje Objawienie i nauka Kościoła? (Katechizm Kościoła Katolickiego, dokumenty Papieskie…?).

Grupa II.

Sakrament Eucharystii  a moc pojednawcza wg Katechizmu Kościoła Katolickiego(KKK)

1416 Przyjęcie Ciała i Krwi Chrystusa w Komunii świętej pogłębia zjednoczenie komunikującego z Panem, gładzi grzechy powszednie i zachowuje od grzechów ciężkich. Ponieważ zostają umocnione więzy miłości między komunikującym a Chrystusem, przyjmowanie tego sakramentu umacnia jedność Kościoła, Mistycznego Ciała Chrystusa.
1419 Chrystus, przechodząc z tego świata do Ojca, dal nam w Eucharystii zadatek swojej chwały; udział w Najświętszej Ofierze utożsamia nas z Jego Sercem, podtrzymuje nasze siły w czasie ziemskiej pielgrzymki, budzi pragnienie życia wiecznego i już teraz jednoczy nas z Kościołem niebieskim, ze świętą Dziewicą Maryją i wszystkimi świętymi.

Odpowiedź na pytanie :

- Czy Pokarm Słowa Bożego i Komunii św.  z Eucharystii jest dla nas mocą w integrowaniu człowieka od wewnątrz na płaszczyźnie ludzkiej i duchowej?

- Jakie są skutki duchowe przyjmowania Komunii świetej?

- Jak rozumiesz pojecie zadatek przyszłej chwały?

Grupa III.

Sakrament Namaszczenia Chorych a moc pojednawcza wg Katechizmu Kościoła Katolickiego(KKK)

1532 Skutki specjalnej łaski sakramentu namaszczenia chorych są następujące:
- zjednoczenie chorego z męką Chrystusa dla jego własnego dobra oraz dla dobra całego Kościoła;
- umocnienie, pokój i odwaga, by przyjmować po chrześcijańsku cierpienia choroby lub starości;
- przebaczenie grzechów, jeśli chory nie mógł go otrzymać przez sakrament pokuty;
- powrót do zdrowia, jeśli to służy dobru duchowemu;
- przygotowanie na przejście do życia wiecznego.

Odpowiedź na pytanie :

4.3 Czy choroba i cierpienie jest przeszkodą w integrowaniu człowieka na płaszczyźnie ludzkiej i duchowej  ?

- Choroba, cierpienie fizyczne, psychiczne i duchowe – czym jest?

- Czy ono ma sens? (Wg rozumu i  ludzkiej logiki i  wg Objawienia!)

-Sakrament Chorych niesie Łaskę uśw. Ona pomaga w przyjęciu cierpienia i dojrzewaniu w nim. Opowiedz jak to było w życiu bł. Chiary Luce Badano?

Chiara  Badano(1971-1990). Jej lata życia, choć nieliczne, były ciągłą wędrówką ku górze. Pełna cnót, inteligentna, ładna i wysportowana. Zostaje dotknięta nowotworem, ale nie poddaje się. Powierza się woli Bożej i przepełniona oblubieńczą miłością zmierza na spotkanie z Panem Jezusem. Przyjmuje chorobę jako dar: „Jeśli Ty tego chcesz, Jezu, ja też tego chcę”. Promienieje radością i pokojem, służąc pomocą i wsparciem tym, którzy SA blisko niej. 25 września 2010 roku Kościół ogłosił Chiarę Badano błogosławioną…[1]

 (Listy bł. Chiary Luce Badano do Chiary Lubich):

„ Żadnych efektów, żadnej poprawy. Medycyna złożyła broń. Tylko Bóg może. Po przerwaniu zabiegów ból w kręgosłupie spowodowany dwoma operacjami oraz unieruchomieniem w łóżku się nasilił i prawie nie mogę już obracać się na boki. Dziś wieczorem moje serce wypełnia radość… Czuję się taka mała, a droga, którą muszę iść, jest taka trudna, często czuję się przygnieciona przez ból. Ale mój Oblubieniec przyjdzie po mnie, prawda?  Tak, ja też powtarzam za tobą: <<Jeśli Ty tego chcesz, Jezu, ja też tego chcę>>. Tak jak ty jestem pewna, że razem z Nim zwyciężymy świat! <<Jedno>> w Jezusie ukrzyżowanym i opuszczonym, twoja Chiara”[2].

Eucharystia na strychu

            „Podczas przygotowań do Mszy św. w pokoju Chiara dba o przygotowanie różnych elementów liturgii. Pomagają jej dwie przyjaciółki: Chicca i Paola Giribaldi. Ta ostatnia będzie grać na gitarze. Chiara sama wybiera fragmenty czytań i pieśni, ćwiczy je z entuzjazmem i układa modlitwę wiernych. Intensywnie przezywa spotkanie eucharystyczne z Jezusem, Oblubieńcem, którego nieustannie przyzywa w ciągu dnia. Jak do dziś wspominają uczestnicy tamtej Mszy św., wtedy na poddaszu panowała pogodna atmosfera, naznaczona prawdziwym pokojem, a nawet odrobina radości… Chiara śpiewała, a mama jej wtórowała. Podczas celebracji eucharystycznej jest bardzo skupiona, zwłaszcza przed i po komunii. Intensywność kontaktu z Panem Jezusem świadczy o tym, że to od Niego czerpie swoją siłę. Wszyscy zauważają wzruszającą zażyłość i bezpośredniość w jej więzi z Panem, a także pokorę w zawierzeniu się boskim planom(…). Wspomina przyjaciółka Paola: Przy niej nie czuło się nigdy, nawet przez chwilę, ciężaru choroby, cierpienia, ograniczeń gdy stawałam przy jej łóżku, miałam wrażenie, że to ja jestem chora, niepełnosprawna. Ja, która miałam naprawdę wszystko, a nie dawałam… Widziałam Chiarę, jak dociera na szczyt góry, była większa ode mnie, choć byłyśmy rówieśniczkami, i prowadziła swoją <<świętą podróż>>. Chciałam poprosić jął o pomoc, aby zdradziła mi, jak to zrobić, żeby i mnie się udało. Tak naprawdę nie potrzeba było jednak o nic pytać, wystarczyło na nią patrzeć, żeby się nauczyć nieustannie kochać i powtarzać tak jak ona: << Jeśli Ty tego chcesz, Jezu, ja też tego chcę. Ty, Panie jesteś moim jedynym dobrem>>. Kiedy wróciłam do domu, miałam pewność, że ja też na chwilę dotknęłam nieba”[3].

Wykaz skrótów:

DWCH  Sobór Watykański II. Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum 

               educationis (1965)

FC Familiaris consortio, adhortacja apostolska Jana Pawła II (1981)

KKK       Katechizm Kościoła Katolickiego(1992)  

Bibliografia:

Dokumenty Papieskie:

II Sobór Watykański: Deklaracja o Wychowaniu Chrześcijańskim Gravissimum educationis   ( 28.10.1965).

II Synod Plenarny, Teksty Robocze, Poznań-Warszawa (1991)

Polskie Towarzystwo Nauczycieli, Kodes Etyki Nauczycielskie[4]j, Ząbki 1997. Zaaprobowany przez Jana Pawła II, 01.06.1996 r.

Jan Paweł II,  Familiaris consortio, adhortacja apostolska (1981)

Jan  Paweł II , Nauczanie Papieskie II,1 1979, Poznań 1990.

Jan  Paweł II , Jezus Chrystus wczoraj, dziś i na wieki, Przemówienia z Pielgrzymki Apostolskiej Ojca Świętego do Polski w 1997 roku, Ząbki 1997.

Katechizm Kościoła Katolickiego(1992) 

Literatura pomocnicza:

Magrini M., Ze światła ku światłu, Błogosławiona Chiara Badano, Kraków 2011.

Mitek E., Wychowanie Katolickie w szkole i w domu, Wrocław 1996.

---

[1] M. Magrini, Ze światła ku światłu, Błogosławiona Chiara Badano, Kraków 2011 z okladki.

[2] Tamże, s.179-180.

[3] Tamże, s. 191-193.

[4] Z przedmowy: Przy opracowaniu Kodeksu korzystano z „Powinności nauczyciela” , ks. G. Piramowicza, „Dialogów Pedagogium”, B. Kryszkiewicza; „O duszy nauczycielstwa”, J.W. Dawida; Homilii do nauczycieli i wychowawców wygłoszonych przez Prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego; „Listów i encyklik” papieży Pawła VI i Jana Pawła II;” Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela” ONZ, oraz literatury naukowej poświeconej etyce zawodowej.